ترکمن ها تا تقسیم بین شوروی و ایران Turkmens until the division between the Soviet Union and Iran

Text متن

The history of the Turkmens until the division between the Soviet Union and Iran

تاریخ ترکمن ها تا تقسیم بین شوروی و ایران 

Türkmenleriñ Eýranda bolmalary miladynyñ başlaryna çenli daýanýar. Eýrandaky ilkinji taýpalaryñ "Gyzyl" we "Ak han" türkmenleridigi aýdylýar. 1040 njy ýylda Eýran topraklaryna höküm eden Gaznalylar bilen Seljuklaryñ arasynda geçen Dañdanakan urşynda Gaznalylaryñ ýeñilmesi bilen Eýranyñ gapysy Türkmenlere doly açyldy. Şu ýyldan soñ Türkmenler 1000 ýyllap Eýranda agalygyny gorap gezdi. 

The presence of Turkmens in Iran dates back to the beginning of AD. It is said that the first tribes in Iran were "Gyzyl" and "Ak Khan" Turkmen. In 1040, Iran's door was completely opened to the Turkmens with the defeat of the Ghaznalians in the Dandanakan War, which took place between the Ghaznalists and the Seljuks, who ruled the lands of Iran. After this year, the Turkmens maintained their rule in Iran for 1000 years.

حضور ترکمن ها در ایران به اوایل سال میلادی برمی گردد. می گویند نخستین اقوام ایران «قیزیل» و «آق خان» ترکمن بوده اند. در سال 1040 با شکست غزنویان در جنگ دندانقان که بین غزنویان و سلجوقیان حاکم بر سرزمین ایران رخ داد، درهای ایران به طور کامل به روی ترکمن ها باز شد. پس از این سال ترکمن ها به مدت 1000 سال حکومت خود را در ایران حفظ کردند.

Şo wagtyñ içinde Eýrany Seljuklar, Timurlar, Ilhanlylar, Ak goýunlylar we Gara goýunlylar dolandyrdy. Eýranda ýaşaýan Azerilerden soñra Türkmenlerin iñ köp ýaşaýan ýeri Türkmensähradaky Sünni Türkmenler bolupdyr. Bu ýer  Türkmenleriñ arasynda Türkmensähra diýip atlandyrylýar. 

During that time Iran was ruled by Seljuks, Timurs, Ilhans, Ak goyunlylar and Gara goyunlylar. After the Azeris living in Iran, the largest number of Turkmens lived in the Turkmen Sahara. This place is called Turkmensahra among the Turkmen.

در آن زمان ایران توسط سلجوقیان، تیموریان، ایلخانها، آق قویونللار و قارا قویونللار اداره می شد. بعد از آذری های مقیم ایران، بیشترین تعداد را ترکمن ها در ترکمن صحرا زندگی می کردند. این مکان در بین ترکمن ها ترکمن صحرا نامیده می شود.

Bu ýer Türkmenistanyñ çäginden başlap Hazar deñzine çenli uzaýar we bu ýer Gülistan welaýatynda ýerleşýar. 1881 nji ýylda Eýran bilen Russiýanyñ arasynda bir şertnama gol çekilýär we Türkmenler bu iki ýurt tarapyndan paýlaşylýar. Şeýlelik bilen Russiýanyñ içinde galanlar Türkmenler diýip atlandyrlanda Eýrandaky galan Türkmenler "Eýran Türkmenleri" diýip atlandyryldy. Elbetde, Eýranyň türkmenleri Türkmenistanyň türkmenlerini "Gaýraly" (demirgazykly) we özlerini Türkmenleri Sähara türkmenleri diýip atlandyrdylar.

This area extends from the territory of Turkmenistan to the Caspian Sea and is located in the province of Gulistan. In 1881, a treaty was signed between Iran and Russia and Turkmens were shared by both countries. Thus, while those remaining in Russia were called Turkmens, the remaining Turkmens in Iran were called "Iranian Turkmens. Of course, the Turkmen of Iran also called the Turkmen of Turkmenistan "Gairali" (northern) and themselves the Turkmen of the Sahara.

این منطقه از خاک ترکمنستان تا دریای خزر امتداد دارد و در استان گلستان قرار دارد. در سال 1881 معاهده ای بین ایران و روسیه منعقد شد و ترکمنها بین دو کشور تقسیم شدند. به این ترتیب، در حالی که باقی ماندگان در روسیه را ترکمن می نامیدند، ترکمن های باقی مانده در ایران را «ترکمن های ایرانی» می نامیدند. البته ترکمنهای ایران نیز ترکمنهای ترکمنستان را "قایرالی" (شمالی) و خود را ترکمنهای ترکمن صحرا مینامیدن.