تشکیل حرفه ها در زبان ترکمنی Forming professions in Turkmen language

Forming professions  تشکیل حرفه ها

Many words in Turkmen that describe professions are constructed by adding the suffix “-çy/-çi” to a noun, similar to the “-ist” suffix in English (“artist,” “scientist”). 

بسیاری از کلمات در ترکمنی که حرفه ها را توصیف می کنند با افزودن پسوند "çy/-çi -" به یک اسم ساخته می شوند، مشابه پسوند "ist - در انگلیسی ("artist"، "scientist").

Verbs can also be transformed into related nouns through use of a different suffix. The suffix “-yjy/-iji/-ujy/-üji” is added to verb stems with consonant endings, and “-ýjy/- ýji” is added to those with vowel endings. 

 افعال همچنین می توانند با استفاده از پسوند متفاوت به اسم های مرتبط تبدیل شوند. پسوند «yjy/-iji/-ujy/-üji -» به ریشه‌های فعل با پایان‌های همخوان اضافه می‌شود و «ýjy/- ýji -» به آن‌هایی که دارای پایان‌های مصوت هستند اضافه می‌شود. 

Turkmen language practice تمرین زبان ترکمنی

25) Add “-çy/-çi” to turn the given noun into a profession. 

"çy/-çi -" را اضافه کنید تا اسم داده شده به یک حرفه تبدیل شود.

“-çy/-çi” goşulmasyndan peýdalanyp, atlardan kär aňladýan sözleri ýasaň.

Example/مثال /Göredeli:

(okuw) okuwçy 

(study, student)(مطالعه، دانشجو)

1. (surat) ............................. 

(picture, artist)(تصویر، نقاش)

2. (iş)  ............................. 

(work, worker)(کار، کارگر)

3. (kömek)  ............................. 

(help, helper)(کمک، کمک کننده)

4. (aýdym) ............................. 

(song, singer) (آواز، خواننده)

5. (tans)  ............................. 

(dance, dancer)(رقص، رقاص)

6. (haly)  ............................. 

(carpet, carpetmaker) (فرش، قالیباف)

7. (tikin)  ............................. 

(sewing, tailor)(دوخت، خیاطی)

8. (terjime)  ............................. 

(translation, translator)(ترجمه، مترجم)

 Answers/ پاسخ ها /Jogaplar:

1. suratçy 

2. işçi 

3. kömekçi 

4. aýdymçy 

5. tansçy 

6. halyçy 

7. tikinçi 

8. terjimeçi 

26) Fill in the blanks with the words given. 

جاهای خالی را با کلمات داده شده پر کنید.

Aşakdaky sözlemleri ýaýyň içindäki sözler bilen dolduryň. 

Ex: Maral halyçy. Ol näme edýä? Ol haly dokaýa (haly dokamak) 

(Maral is a carpet maker. What does she do? She makes carpets.) 

(مارال قالی‌باف است. چه کار می‌کند؟ قالی می بافد.)

1. Aýlyn tikinçi. Ol näme edýä? Ol ......................... (tikin tikmek) 

(Aylyn is a seamstress. What does she do? She sews.) 

(آیلین یک خیاط است. چه کار می کند؟ خیاطی می کند.)

2. Aýazyň ejesi suratçy. Ol näme edýä? Ol  ......................... (surat çekmek) 

(Ayaz’s mother is an artist. What does she do? She draws.)

 (مادر ایاز هنرمند است. او چه کار می کند؟ نقاشی می کشد.)

3. Meň joram aýdymçy. Ol näme edýä?  ......................... Ol (aýdym aýtmak) 

(My female friend is a singer. What does she do? She sings.) 

(دوست زن من خواننده است. چه کار می کند؟ آواز می خواند.)

4. Deňizyň dogany terjimeçi. Ol näme edýä? Ol  ......................... (terjime etmek) 

(Deniz’s older sibling is a translator. What does he do? He translates.) 

(برادر بزرگتر دنگیز مترجم است. او چه کار می کند؟ ترجمه می کند.)

5. Leýla okuwçy. Ol näme edýä? Ol  ......................... (okamak) 

(Leyla is a student. What does he do? He studies.) 

(لیلا دانشجو است. چه کار می کند؟ درس می خواند.)

6. Jigim tansçy. Ol näme edýä? Ol  ......................... (tans etmek) 

(My younger sibling is a dancer. What does he do? He dances.) 

(برادر کوچکتر من رقاص است. او چه کار می کند؟ می رقصد.)

 Answers/ پاسخ ها /Jogaplar:

1. Ol tikin tikýä. 

2. Ol surat çekýä. 

3. Ol aýdym aýdýa. 

4. Ol terjime edýä. 

5. Ol okaýa. 

6. Ol tans edýä. 

27) Add the appropriate “-yjy/-iji,” “-ujy/-üji,” or “-ýjy/-ýji” suffix to turn the given verb into an associated profession. 

پسوند مناسب «yjy/-iji»، «-ujy/-üji -» یا «ýjy/-ýji -» را اضافه کنید تا فعل داده شده را به یک حرفه مرتبط تبدیل کنید.

“-yjy/-iji,” “-ujy/-üji,” “-ýjy/-ýji” goşulmalardan peýdalanyp, atlary ýasaň.

Example/مثال /Göredeli:

(okamak) okyjy 

(to read, reader) (خواندن، خواننده)

1. (sürmek) ........................ 

(to drive, driver)(رانندگی کردن، راننده)

2. (diňlemek)  ........................ 

(to listen, listener)(گوش دادن، شنونده)

3. (ýaşamak)  ........................ 

(to live, resident)(زندگی کردن، مقیم)

4. (almak)  ........................ 

(to buy, buyer)(خریدن، خریدار)

5. (satmak)  ........................ 

(to sell, seller)(فروختن، فروشنده)

6. (ýazmak)  ........................ 

(to write, writer)(نوشتن، نویسنده)

 Answers/ پاسخ ها /Jogaplar:

1. sürüji 

2. diňleýji 

3. ýaşaýjy 

4. alyjy 

5. satyjy 

6. ýazyjy

28) Write sentences, using “bilmek” and “gelmek” as helpers to indicate ability but not desire. 

جملاتی بنویسید و از «bilmek» و «gelmek» به عنوان کمک کننده برای نشان دادن توانایی اما نه تمایل استفاده کنید.

“Bilmek” we “gelmek” sözlerinden peýdalanyp, başarylýan emma 

islenmeýän kärler barada ýazyň.

Example/مثال /Göredeli:

Ol haly dokap bilýä, emma halyçy bolasy gelenok. (haly dokamak) 

(She can weave carpets, but she doesn’t want to be a carpetmaker.)

(او می تواند فرش ببافد، اما نمی خواهد قالیباف شود.)

1. Biz ..................................................................

(aýdym aýtmak) 

2. Olar  ..................................................................

 (ýazmak) 

3. Men  ..................................................................

 (tikin tikmek) 

4. Siz  ..................................................................

 (tans etmek) 

5. Sen  ..................................................................

 (surat çekmek) 

6. Jennet  ..................................................................

 (terjime etmek) 

  Answers/ پاسخ ها /Jogaplar:

1. Biz aýdym aydyp bilýäs, emma aýdymçy bolasymyz gelenok. 

2. Olar ýazyp bilýä, emma ýazyjy bolasy gelenok. 

3. Men tikin tikip bilýän, emma tikinçi bolasym gelenok. 

4. Siz tans edip bilýäňiz, emma tansçy bolasyňyz gelenok. 

5. Sen surat çekip bilýäň, emma suratçy bolasyňgelenok. 

6. Jennet terjime edip bilýä, emma terjimeçi bolasy gelenok.