اعمال متداول در گذشته به زبان ترکمنی Habitual actions in the past in Turkmen language

Habitual actions in the past اعمال متداول در گذشته

In Turkmen, there is a separate ending for referring to routines in the past, similar to “used to.” The third person present tense suffix “-ýa/-ýä” is added to the verb stem, followed by the appropriate past simple ending. 

در ترکمنی، پسوند جداگانه ای برای اشاره به روال های گذشته وجود دارد، شبیه به «قبلا/عادت». پسوند سوم شخص زمان حال «ýa/-ýä-» به ریشه فعل اضافه می شود و به دنبال آن پسوند گذشته ساده مناسب می آید.

Usually, it is used in conjunction with a separate time reference, and refers to something that happened regularly during that time. Like “used to,” it also implies that the habitual action no longer takes place. In contrast, if the simple past is used in the same sentence, it implies that something might have happened only once during that period. 

معمولاً همراه با یک مرجع زمانی جداگانه استفاده می شود و به اتفاقی اشاره دارد که به طور منظم در آن زمان اتفاق افتاده است. مانند "عادت"، همچنین به این معنی است که عمل معمولی دیگر انجام نمی شود. در مقابل، اگر ماضی ساده در همان جمله استفاده شود، به این معناست که ممکن است چیزی فقط یک بار در آن دوره اتفاق افتاده باشد.

Men kuşt oýnaýadym. 

[I used to play chess, (but I don’t anymore).]

[من قبلاً شطرنج بازی می کردم، (اما دیگر بازی نمی کنم).]

Men kuşt oýnadym. 

[I played chess (e.g. last week).]

 [من شطرنج بازی کردم (به عنوان مثال هفته گذشته).]

The negative form is slightly more complicated. First the negative present tense ending “-amok/-emok/…” is added, followed by the negative past tense ending. The implied meaning is that something wasn’t true in the past, but it is true now. 

شکل منفی کمی پیچیده تر است. ابتدا پسوند زمان حال منفی "amok/-emok-/..." اضافه می شود و پس از آن پایان زمان گذشته منفی اضافه می شود. معنای ضمنی این است که چیزی در گذشته درست نبود، اما اکنون درست است.

Men bilemokdym. 

(I used to not know.) 

(من قبلاً نمی دانستم.)

Olar mekdepde işlänokdy. 

(They used to not work at school.) 

(آنها قبلاً در مدرسه کار نمی کردند.)

Turkmen language practice تمرین زبان ترکمنی 

2) Complete the sentences by adding the habitual past tense suffix to the verb given. 

جملات را با اضافه کردن پسوند زمان گذشته به فعل داده شده کامل کنید.

Berlen işliklere“-ýady/-ýädi” goşulmalaryny goşup, sozlemleri dowam ediň.

Example/مثال /Göredeli:

Geçen ýyl Arça mekdepde işleýädi. (işlemek) 

(Archa used to work at school last year.) 

(آرچا سال گذشته در مدرسه کار می کرد.)

1. Adamlar Bender Türkmende ýomut dialektinde ...................... (gürlemek) 

(People used to speak the Yomut dialect in Bender Turkmen.) 

(مردم به لهجه یموت در بندر ترکمن صحبت می کردند.)

2. Aýdeň geçen ýyl biz bilen ýygy-ýygydan ...................... (duşuşmak) 

(Aýdeng used to meet with us often last year.) 

(آیدنگ سال گذشته اغلب با ما ملاقات می کرد.)

3. Okuwçylar goşgulary çalt ...................... (ýat tutmak) 

(The students used to quickly memorize poems.) 

(دانش آموزان اشعار را به سرعت حفظ می کردند.)

4. Nurýagdy Aşgabatlylar bilen lebap dialektinde ...................... (gürleşmek) 

(Nuryagdy used to speak with people in Ashgabat in the Lebap dialect.) 

(نوریاغدی با مردم عشق آباد به گویش لباب صحبت می کرد.)

5. Tomus kanikulynda biz dynç alyp ...................... (hezil etmek) 

(During the summer vacation, we used to rest and have a good time.) 

(در تعطیلات تابستانی استراحت می کردیم و اوقات خوشی داشتیم.)

6. Çagalar nätanyş adamlardan ...................... (utanmak) 

(The children used to be shy around strangers.) 

(کودکان در کنار غریبه ها خجالت می کشیدند.)

Answers/ پاسخ ها /Jogaplar:

1. Adamlar Bender Türkmende ýomut dialektinde gürleýädi. 

2. Aýdeň geçen ýyl biz bilen ýygy-ýygydan duşuşýady. 

3. Okuwçylar goşgulary çalt ýat tutýadylar. 

4. Nurýagdy Aşgabatlylar bilen lebap dialektinde gürleşýädi. 

5. Tomus kanikulynda biz dynç alyp hezil edýädik. 

6. Çagalar nätanyş adamlardan utanýadylar. 

3) Answer the questions negatively.

به سوالات پاسخ منفی دهید.

Berlen soraglara ýokluk manyda jogap beriň.

Example/مثال /Göredeli:

Mugallym sizden her gün sapak soraýadymy? Ýok, soranokdy. 

(Did the teacher ask you every day about the lesson? No, she didn’t.) 

(آیا معلم هر روز از شما در مورد درس می پرسید؟ نه، او نمی پرسید.)

1. Siz olar bilen rusça gürleşýädiňizmi? ......................... 

(Did you use to speak with them in Russian? No, we didn’t.)

(آیا شما با آنها به زبان روسی صحبت می کردید؟ نه، ما حرف نمیزدیم.

2. Sen öň iňlis dilinde gürleýädiňmi? ......................... 

(Did you use to speak English before? No, I didn’t.)

(آیا قبلا انگلیسی صحبت می کردید؟ نه، من صحبت نمیکردم.)

3. Olar sizden gorkýadylarmy? ......................... 

(Did they use to be scared of you? No, they didn’t.) 

(آیا آنها از شما می ترسیدند؟ نه، آنها نمی ترسیدند.)

4. Men köp markalar ýygnaýadymmy? ......................... 

(Did I use to collect many stamps? No, you didn’t.) 

(آیا من قبلا  تمبرهای زیادی جمع آوری کنم؟ نه، جمع کردی.)

5. Siz öý işiňizi dostuňyzdan göçürýädiňizmi? ......................... 

(Did you use to copy your homework from your friend? No, we didn’t.) 

(آیا شما برای کپی کردن تکالیف خود از دوستتان استفاده کردید؟ نه، کپی نکردیم.)

6. Sen uly adamlardan utanýadyňmy? ......................... 

(Did you use to be shy around adults? No, I didn’t.)

(آیا در کنار بزرگسالان خجالتی بودید؟ نه، خجالت نمیکشیدیم.)

Answers/ پاسخ ها /Jogaplar:

1. Ýok, gürleşemzokdyk. 

2. Ýok, gürlämokdym. 

3. Ýok, gorkanokdylar. 

4. Ýok, ýygnaňokdyň. 

5. Ýok, göçüremzokdyk. 

6. Ýok, utanamokdym.